مجموعۀ نفیس «شرح فقراتی از دعای ابوحمزۀ ثمالی» سخنرانیهای حضرت علامه آیةاللَه حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی قدّساللَهسرّه پیرامون «شرح دعای ابوحمزۀ ثمالی» میباشد که در هنگام اقامت در طهران در یکی از سالها، در شبهای ماه مبارک رمضان در مسجد قائم ایراد فرمودند.
از آنجا که در میان ادعیۀ حضرات معصومین علیهمالسلام شاید بتوان گفت که دعایی به جامعیت دعای ابوحمزۀ ثمالی از حضرت سجّاد علیهالسلام که حاوی نکاتی بس دقیق و عمیق در ارائه و تبیین وضعیت و اوصاف بندگان و ربط آنها با پروردگار عالمیان یافت نمیشود، ایشان اقدام به ترجمه و شرح مختصری برای برخی اخوان ایمانی خویش نموده و با بیانی شیوا و سلیس پرده از برخی حقایق نشکفتۀ این دعای شریف، و رموز معرفت به توحید حضرت حق، و اسرار سلوک الی اللَه برداشته و مجموعه ای ذیقیمت برای جویندگان راه حق و پویندگان سبیل حقیقت و مشتاقان لقاء پروردگار بر جای گذاشتند.
البته این مجموعه، شرح و تفسیر تمام فقرات دعای ابوحمزه ثمالی نیست، بلکه صرفاً شرح فقراتی است که توسط فرزند ایشان ضبط شده است؛ که باقی فقرات یا ضبط نشده و یا از سرانجام آن اطلاعی در دست نیست
کتاب مباحث فقهی مجموعۀ مکتوبِ هفت سخنرانی
کتاب شریف مباحث فقهی مجموعۀ مکتوبِ هفت سخنرانی از حضرت علامه آیتاللَه حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی قدّساللَهسرّه میباشد که در مسجد قائم طهران، برای عموم مردم، پیرامون برخی احکام فقهیِ مبتلیٰبه، با بیانی شیوا ایراد فرمودهاند که کیفیت بیان و شیوه ارائۀ احکام توسط چنین بزرگمردی میتواند برای مبلّغینِ دین مبین اسلام – علاوه بر اطلاع بر برخی آراء اختصاصی ایشان – راهگشا و راهنما باشد.
مهمترین مباحث مندرج در این اثر:
• احکام اجتهاد و تقلید
• وجوب رجوع به مجتهد جامعالشرایط در زمان غیبت
• حرمت رجوع به طاغوت برای فصل خصومت
• بیان قسمتی از رسالۀ حقوق امام سجاد علیهالسلام
• احکام برخی ابواب فقهی همچون: «احکام شرکت»، «احکام و مسائل کفار ذمّی و حربی»، «احکام ضمان»، «احکام قصاص و دیات»
• نمونهای از خطبۀ عقد و بیان صیغۀ عقد ازدواج
• تاریخچۀ مهرالسنّة
• لزوم ترغیب مسلمانان به مهرالسنّة
• ایجاد محبّت بین عروس و داماد بهواسطۀ مهرالسنّة
کتاب نفیس سیره صالحان
کتاب نفیس سیره صالحان نسخۀ منقّح سخنرانیهای حضرت آیةاللَه حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّساللَهسرّه در سال 1432 ه.ق میباشد، که به تبیین و اثبات «حجّیّتِ قول و فعل اولیایالهی، به جهت حکایت از متن واقع» همراه با ذکر برخی ادله عقلی و نقلی و شواهد پرداخته و و با زبانی ساده و روان، پرده از حقایق نشکفتۀ این امر خطیر بهقدر طاقت بشری، برداشته و تا اندازهای به شبهات مربوطه پاسخ میدهد.
از آنجا که پس از ایراد سخنرانیها، سؤالات و اشکالاتی مطرح شد و مرحوم مؤلف پاسخهایی عمیق و ژرف مکتوباً ایراد فرمودند، محقّقان انتشارات مکتب وحی به دستور مؤلّف، پاسخهای مذکور را در ضمنِ متن کتاب، در جای مناسب آن، مندرج ساخته که بر غنای مطالب افزوده و مخاطب را با افقهای والایی از معرفت به ولایت آشنا مینماید.
اهمّ مطالب مندرج در این اثر:
• انطباق عمل با متن واقع، معیار اطاعت از شرع
• حجیت ذاتی کلام انبیاء و اولیاء به جهت حکایت از متن واقع
• اعمبودن معنای ولایت از امامت
• ولایت ولیالهی نسبت به جاهل حجیت ندارد
• تحقّق مقام «لا یَشْغُلُه شَأنٌ عَن شَأنٍ» در اولیایالهی تحت ولایت امامزمان علیهالسلام
• سرّ حجیت فعل اولیاء در داستانِ حضرت موسیوخضر
• تکامل نفسانی و فعلیت انسانی،دلیل حجیت عقلیه و شرعیه شریعت اولیایالهی
• تفاوت ماهوی علم اولیاءالهی و دانش اهلظاهر
• عدم جواز عرضۀ قول و فعل ولی خدا بر کتاب و سنت
• عینیت گفتار و رفتار اولیایالهی با معصومین، ملاک حجیت کلام آنان
• علوم اولیای الهی به افاضۀ ائمۀ معصومین و اشراف آنها به مصالح و مفاسد
کتاب حیات جاوی دشرحی است اجمالی و شیوا از حضرت آیةالله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّساللهسرّه
کتاب ارزشمند حیات جاوید شرحی است اجمالی و شیوا از حضرت آیةالله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّساللهسرّه، بر وصیتنامۀ مُعجزنمایِ حضرت امیرالمؤمنین به فرزند خویش حضرت امام حسن علیهماالسلام که در بازگشت از جنگ صفّین در منطقۀ حاضرَین بیان فرمودهاند. وصیتنامهای که به تعبیر مرحوم علامه طهرانی با بودن این وصیتنامه «دیگر از بیان مکارم اخلاق و آدابْ دم زدن مایۀ شرمندگی است» و به تعبیر مرحوم مؤلف «بجاست که آنرا آئیننامۀ فلاح و رستگاریِ دو سرا نامید»
مرحوم مؤلف در این شرح مختصر، در ضمن عباراتی کوتاه، معانی بلندی از معارف توحیدی و عرفانی و ظرائفی دقیق از مسائل سلوکی و اخلاقی، و حقایقی بکر و کمنظیر را به میان آورده و ساحت علم و فضیلت را به تدبّر بر این آموزههای برآمده از مکتب وحی فراخوانده است.
اهمّ مطالب مندرج در این کتاب:
• ضررهای سوء استفاده از باورهای دینیِ مردم
• تحریف کلمات معصومین، بیحرمتی به ساحت ارزشهای والای انسانی
• منشأ پیدایش توهمات، جهل بشر و تعلّق به امور ظاهری و حسی است
• پرهیز از ورود در مسائل شبههناک
• برخی از شرایط امربهمعروف و نهیازمنکر
• انسان نباید از ناحیۀ خود تکالیف را کم و زیاد کند
• اشتغال به دنیا، نباید نفس را از توجه به خداوند باز دارد
• ضرورت پرهیز از امور منافی با کرامت انسانی
• بحثی مبسوط پیرامون کیفیت روابط مرد و زن از منظر عقل و شرع، و پاسخ به شبهات مربوطه،
• امیرالمؤمنین صلاح امور اجتماع را در دوری از ارتباط مرد و زن میدانند
• نقش پیشرفت چشمگیر ارتباطات در ازهمپاشیدگیِ پیوندهای خانوادگی
کتاب افق وحی اثر بینظیر حضرت آیةاللَه حاج سید محمدمحسن حسینی
کتاب «افق وحی» اثر بینظیر حضرت آیةاللَه حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّساللَهسرّه میباشد که به انگیزۀ «نقد نظریۀ دکتر عبدالکریم سروش پیرامون وحی» تدوین شده است. نویسنده با دلایلی محکم و ادلهای متقن به رد و نقد این نظریه پرداخته و حقیقت وحی را که متنزّل از عالم ربوبی است، مبرّا از هر گونه نقص و اشکال و اعوجاج و انحراف، معرّفی میفرماید.
از آنجا که پاسخ برخی بزرگان به این نظریه، خالی از نقاط شبههانگیز نبود و باعث تثبیت نظریات انحرافیِ صاحب مقاله شده است، مؤلف محترم تأمّلاتی در اینگونه پاسخها نیز نموده و موارد خبط و خطا را با ادلۀ متقن بیان فرمودهاند.
اهم مطالب مندرج در کتاب:
• ضوابط طرح شبهه و اشکال در باورهای دینی
• تبیین حقیقت توحید و تفاوت مراتب اسماء کلیۀ پروردگار
• تبیین و اثبات توحید افعالی و ذکر شواهدی از آیات و روایات و کلمات بزرگان درباره این موضوع
• اتحاد ارادۀ نبیخدا و ولیّ کاملالهی با ارادۀ خدا
• علم حضوری اولیایالهی به وقایع گذشته و حال و آینده
• حقیقت وحی و الهام
• نقد شبهات مختلفِ صاحبشبهه مشتمل بر:
• نقدِ «مقایسه شعر شعراء با وحی پیامبران»؛
• نقدِ «مدعای تأثیر محیط، فرهنگ زمانه و شخصیت پیامبر در کیفیت تلقّی و بیان وحی»؛
• نقدِ «شبهۀ خطاپذیری قرآن»؛
• نقدِ «شبهه فهمِ مراد جدی قرآن بهوسیلۀ علوم تجربی»؛
• نقدِ «شبهۀ یکنواخت نبودن بلاغت قرآن»؛
• نقدِ «شبهۀ عدم علم پیامبر بر تاریخ گذشتگان و دانش زمان خویش و علوم امروزی»؛
• نقدِ «شبهه جواز ورودِ دروغ مصلحتآمیز در قرآن» و دیگر شبهات مطروحه در مقاله.
جلد دوم از مجموعۀ آموزههای معرفت
جلد دوم از مجموعۀ ارزشمندِ «آموزههای معرفت» حاصل مجالس حضرت آیتاللَه حاج سید محمدمحسن حسینی طهرا رهپویانِ مکتب عرفان و توحید ایراد فرمودهاند که همراه با ویرایش به زیور طبع آراسته شده است.
از آنجا که خود مرحوم مؤلّف بارها این دعای شریف به با نام «آییننامه سلوک» یاد کردهاند، از اینرو در شرح این
نی قدّساللَهسرّه در «شرح دعای ابوحمزۀ ثمالی» است که طیّ سالیان متمادی، در شبهای ماه رمضان برای رفقا و شاگردان سلوکی و
دعا، به طرح مباحث دقیق عرفان عملی پرداخته و سرمایۀ عظیمی برای مشتاقان لقای محبوب و دلدادگان حریم معبود بهجای گذاشتند، که به تصدیق اهل معرفت، در نوع خود بینظیر و بیبدیل است.
جلد دوم مربوط به شرح این دعای شریف در طی سالهای 1418 و 1419 هجریقمری میباشد.
اهم مطالب مندرج در این مجلّد:
• برهان صدّیقین و محوریّت عرفانالهی
• بیدردی و بینیازی انسان، دلیل بیالتفاتی و بیتوجهی او
• وجه تمایز علوم حقیقی از مجازی
• هدف از جعل غرائز و شهوات در نفس عقلانی انسان
• دیدگاه اهل معرفت پیرامون مسئله «ازدواج مجدّد» و «متعه»
• حکومت غلبۀ احساسات بر عقل در میان مردم دنیا
• علت عدم امکان بیان برخی احکام شرعی
• لزوم اجتناب از اوهام شیطانی برای حفظ وحدت میان رفقای سلوکی
• اهمیّت حاکمیت حالات توحیدی در انسان
• جایگاه اجتهاد و تقلید در مکتب عرفان
• لزوم اتحاد با اولیای الهی برای ادراک حقیقت کلام و فعل آنها
• کیفیت شناخت اسماء و صفات پروردگار
• حقیقت استجابت دعا
• کیفیت مناجات ظاهری و باطنی با پروردگار
• راهکارهای اسلام در جلوگیری از سوء استفاده از سنّتهای اسلامی
جلد اول کتاب مبانی اخلاق
جلد اول کتاب مبانی اخلاق در آیات و روایات متن پیاده شدۀ سخنرانیهای حضرت علامه آیةاللَه حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّساللَهسرّه، پیرامون «مبانی و دقایق اخلاقی» میباشد که در مسجد قائم و چهبسا منازل دوستان ایراد فرمودهاند که در ضمن تفسیر آیات کریمه و روایات شریفه و برخی ادعیۀ مأثوره، با بیانی شیوا و روان، به تحلیل و تفسیر پارهای از رموزِ برخی اخلاق حسنه و سیّئه پرداخته و مشتاقان لقای پروردگار و عاشقان حریم معبود را بر سفرۀ معارف ناب قرآن و اهلبیت علیهمالسلام فراخوانده و راه را برای وصول به آن حریم هموار ساخته است.
مهمترین مباحث مندرج در این مجلّد:
• نحوۀ تخاطب بنده با پروردگار در نماز
• بصیرت انسان عالِم نسبت به جاهل
• عدم ادراک حقیقت هستی بهوسیلۀ علوم ظاهری و مادّی
• تأسّی به رسولخدا به عنوان اسوۀ حسنه
• حدّ کمال هر امّتی بهاندازۀ حدّ کمال پیغمبر آن امّت
• نحوۀ عطوفت فرزندان نسبت به والدین از روی خضوع و خشوع
• اهمیّت صلۀ رحم و دستورات اسلام نسبت به آن
• جامعیت اسلام در جمع بین حکم عفو و قصاص
• فلسفۀ دعا و شرایط استجابت
• تغییر مقدّرات انسان بهواسطۀ دعا
• کیفیت نزول مقدّرات در شبهای قدر
• اطلاع ائمۀ اطهار و اولیایالهی از تقدیر الهی
• حرمت اعانت بر گناه و اعانت بر ظلم
• دیدگاه علامه طهرانی نسبت به برگزاری مجالس و محافل
• توضیح توصیههای اخلاقی در برخی سُوَر قرآن همچون: سورۀ حجرات، سورۀ اسراء و سورۀ تحریم
مجموعه سخنرانی آیت الله طهرانی با موضوع تدبیر و خانواده
کیفیت تنظیم روابط و ارتباطات در محیط داخل وخارج منزل. شرح فقره: قلت يا ابا عبداللَه ما حقيقة العبودية …و لا يدبِّر العبد لنفسه تدبيراً. 1 اساس محوريت احكام اسلام و معارف الهي بر اساس مسأله توحيد ميباشد. 2 – ذكر قضيهاي مبني بر عملكرد يكي از اساتيد معروف اخلاق. 3 – مرحوم علّامه طهراني پس از بيست و دو سال تلاش و سعي بليغ در نشر معارف اسلامي و تنظيم امور اجتماعي در تهران و مسجد قائم به امر استاد خويش رهسپار مشهدمقدس ميشوند. 4 – انتقاد ناصحيح برخي افراد از مرحوم علّامه طهراني مبني بر عدم ورود و دخالت ايشان در مسائل اجتماعي و تربيتي. 5 – مرحوم علّامه طهراني ميفرمودند: نماز را بايد در اول وقت بجا آورد و تأخير نماز براي جمع شدن مأمومين و مريدان صحيح نميباشد. 6 – عدم تعلق و وابستگي مرحوم علّامه طهراني به امور مسجد و مريدان پس از بيست و دو سال رنج و سختي و سعي و تلاش بي حد و حصر در تربيت شاگردان و احياء امور مسجد. 7 – مطالب و بيانات اولياء الهي اختصاص به گروه خاصي نداشته و براي هدايت و نورانيت همۀ انسانها در اَقصي نقاط عالم ميباشد. 8 – مرحوم علّامه طهراني ميفرمودند: روزي خواهد رسيد كه افراد در اقصي نقاط عالم با خواندن كتب حقير قلبشان به نور ايمان منوَّر و شيعه علي بن ابيطالب خواهند شد. 9 – مرحوم علّامه طهراني ميفرمودند: من در سويدا و اعماق وجود خويش همواره از خدا خواستهام كه تمام وجود خود و مقامات عرفاني از فناء و بقاء باللَه را براي هدايت مردم و تأييد دينت فدا كنم. 10 – چگونه انسان ميتواند دريابد كه در اعمال و كارهاي خود خلوص دارد یا ندارد؟
مجموعه سخنرانی آیت الله طهرانی با موضوع تدبیر و خانواده |
مجموعه سخنرانی آیت الله طهرانی با موضوع تدبیر ونظام اجتماعی
بیان مراد از عدم تدبیر عبد نسبت به خود، شرح فقره: قلت يا ابا عبداللَه ما حقيقة العبودية …و لا يدبِّر العبد لنفسه تدبيراً، 1 – توضيح فرمايش امام صادق عليه السلام: ولا يدبِّر العبد لنفسه تدبيرا. 2 – ذكر شرائط خطيب نماز جمعه و اموري را كه در هنگام خواندن خطبه بايد رعايت كند. 3 – مرحوم علّامه طهراني نماز جمعه را واجب عيني و تعيني ميدانستند. 4 – ارتباط مرحوم علّامه طهراني در سنه چهل و دو و بعد از آن با شهيد سرلشكر سپهبد قرني. 5 – صحبتها و سخنرانيهاي قبل از نماز جمعه موجب خستگي و ملالت مردم شده و ايشان را از تهيّؤ و آمادگي كامل براي استماع خطبههاي نماز جمعه باز ميدارد. 6 – نماز جمعه موجب احياء ملّت و خروج ايشان از كثرات و توغل در دنيا ميشود. 7 – ذكر دليلي از ادله فقهايي كه قائل به تخیير در نماز جمعه هستند و پاسخ آن. 8 – كسي كه حج واجب را بجا نياورد بر دين يهود يا نصاری از دنيا ميرود نه بر دين اسلام. 9 – استطاعت در حج به چه معنا ميباشد. 10 – يكي از دستورهاي مهم و أكيد بزرگان به سالكين راه خدا در تمام طول حيات تلاوت مستمر قرآن كريم ميباشد. 11 – شدّت اهتمام مرحوم علّامه طهراني نسبت به تلاوت قرآن كريم. 12 – قرآن كلامي است كه براي تك تك افراد بشر نازل شده است و اختصاص به مخاطبین در زمان پیامبر صلی اللَه علیه وآله وسلم ندارد. 13 – چرا در روايات توصیه به تلاوت قرآن كريم با صوت حزين شده است. 14 – بر اساس آيه ولا تقفُ ما ليس لك به علم ،انسان پاية حركت و امور خود را در زندگي بايد بر اساس علم و يقين قرار دهد نه برگمان و تخمين.
سخنرانیهای حضرت علامه آیةالله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی قدّساللهسرّه
مجموعۀ ارزشمند «سخنرانی مبانی اخلاق در آیات و روایات» سخنرانیهای حضرت علامه آیةالله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی قدّساللهسرّه، پیرامون «مبانی و دقایق اخلاقی» میباشد که در مسجد قائم و چهبسا منازل دوستان ایراد فرمودهاند که در ضمن تفسیر آیات کریمه و روایات شریفه و برخی ادعیۀ مأثوره، با بیانی شیوا و روان، به تحلیل و تفسیر پارهای از رموزِ برخی اخلاق حسنه و سیّئه پرداختهاند.
مباحثی چون «شیوه تخاطب با پروردگار»، «فلسفۀ دعا و شرایط استجابت»، «کیفیت نزول مقدّرات انسان»، «لزوم تأسی به سیرۀ رسولخدا»، «ملاک ارزش عمل انسان» و «کیفیت به فعلیّت رساندن استعدادات ملکوتی انسان» از مباحث مهم این مجموعۀ ذیقیمت است.
همچنین بیان برخی توصیههای اخلاقی چون: حرمت اعانۀ بر گناه و ظلم، لزوم وحدت و اخوّت بین مسلمانان، اهمیّت طهارت قلب، لزوم دوام ذکر خدا، عزلت و خلوت برای سالک راه خدا و لزوم مراقبه در راه عرفان و غیره از شاخصههای این مجموعۀ شریف است که آن مرحوم بهشیوایی مشتاقان لقای پروردگار و عاشقان حریم معبود را بر سفرۀ معارف ناب قرآن و اهلبیت علیهملاسلام فراخوانده و راه را برای وصول به آن حریم هموار ساخته است