محاضرات شرح حديث عنوان البصري

توضّح هذه المحاضرة المعنى اللغويّ للذكر والورد وارتباطه بالمعنى الاصطلاحي، وتدرس دوره في نقل الإنسان من عالم الكثرة إلى عالم التوحيد بعد بيان خصائص كلّ من العالمين.
وتتعرّض أثناء ذلك إلى أهميّة خدمة الخلق والرفق بهم، وأهميّة التعقّل وعدم التعلّق بالشخصيّات، مستحضرة شواهد من الواقع والتاريخ لكلا الأمرين؛ كأسلوب تعاطي الممرّضات المسيحيّات مع المرضى، وكتعلّق الناس بشخصيّات أمثال طلحة والزبير وعائشة وزوجة النبيّ موسى عليه السلام، وشخصيّتي هتلر وماو الزعيم الصينيّ السابق.

تعرّض سماحة آية اللـه السيد محمد محسن الحسيني الطهراني قدس سره في أول جلسة من جلسات شرح حديث عنوان البصري إلى الحرمان الذي شعر به سماحته و العديد من رفقاء العلامة الطهراني رضوان اللـه عليه بعد ارتحاله،
ثمّ ذكر إلحاح الإخوة المؤمنين على سماحته بتأسيس جلسة تطرح فيها المباني الأصيلة لهذا العارف العظيم و الولي الإلهي، مبيناً الأساس الذي تشكّلت على أساسه هذه المجالس.

محاضرات شرح حديث عنوان البصري

سخنرانی‌های حدیث عنوان بصری

کیفیت بنیانگذاری مکتب عرفانی مرحوم علامه طهرانی 1 سؤال علامه طهراني از آية اللَه انصاري همداني در مورد تشكيل جلسه و موافقت ايشان. 2 نحوۀ تشكيل جلسه و تعداد آن. 3 ضايعه فقدان حضرت علامه طهرانی قدس اللَه نفسه و علوم ايشان جبران‌ناپذير است. 4 طلاب علوم ديني بايد حقائق را از علماء ربّاني دريافت كنند. 5 اهتمام شديد حضرت علامه طهراني در امر تبليغ و ثمرۀ آن. 6 اهتمام شديد علامه طهراني در تدوين كتب پس از انقلاب و هجرت به ارض مشهد مقدس. 7 يكي از علل تشكيل جلسۀ تفسير حديث عنوان بصري عدم دسترسي شاگردان حضرت علامه طهرانی به ايشان است. 8 اصرار دوستان و پيروان مرحوم علامه طهرانی بر بدست آوردن مباني ایشان يكي ديگر از علل تشكيل جلسۀ عنوان بصري بوده است. 9 انتخاب شرح حديث «عنوان بصري» بدليل اهميت ويژۀ آن از ديدگاه مرحوم علامه طهراني قدس اللَه نفسه مي‌باشد. 10 تأكيد بليغ مرحوم علامه طهرانی به شاگردانشان بر عمل به وظائف و تكاليف سلوكي. 11 سخن نغز و شيواي حضرت حدّاد قدس اللَه سرّه در مورد كسانيكه خداوند از دادن مال ومكنت به آنها دريغ مي‌فرمايد. 12 داستان برخورد مرحوم قاضي با مرحوم حاج سيد هاشم حدّاد در رابطه با طفل ايشان و نهي نمودن از اهانت به طفل.

سخنرانی‌های حدیث عنوان بصری

شرح فقره وَ أَمَّا اللَوَاتِي‌ فِي‌ الْحِلْمِ: فَمَنْ قَالَ لَكَ: إنْ قُلْتَ وَاحِدَةً سَمِعْتَ عَشْرًا فَقُلْ: إنْ قُلْتَ عَشْرًا لَمْ تَسْمَعْ وَاحِدَةً! 1ـ امام صادق علیه السلام در کیفیت ارتباط با دیگران در تحمل ناملایمات می‌فرمایند: “در مقابل توهین یک کلمه هم پاسخ ندهید و بگویید اگر ده کلمه بگویی، یک کلمه نمی‌شنویی.” این مطلب از شاه‌ کلیدهای سلوک محسوب می‌شود. چون اگر در جواب یک حرف، چند پاسخ دهید، صد سال هم بگذرد به همین منوال در همان کثرت باقی می‌مانید و این به‌خاطر جنبه ارتباطی است که نفس با این موضوع دارد. 2ـ اگر انسان تواضع دارد این را باید در همه‌جا اعمال کند نه فقط در یک‌جا. 3ـ بزرگان همیشه یادآور می‌شدند که: باید به آن نیّت، باطن و ارتباط بین شخص و عالم واقع نظر داشته باشد درحالی‌که ما فقط ظاهر افراد را در اعمال می‌بینیم و اینکه چه غرض و نیتی پشت این امر ظاهر دارد را نمی‌دانیم. 4ـ اگر انسان به واقع و حقیقت و غرض شخص واقف باشد، مسائل ظاهر برای او جلوه‌ای ندارد زیرا او واقعیت را می‌بیند. 5ـ امام صادق علیه السلام از اول این حدیث شریف عنوان بصری حقیقت عبودیت را به ما یادآوری می‌کنند که انسان باید در این دنیا در مقام عبودیت باشد و مسامحه نکند. 6ـ همه ما برای خود در دل حسابی باز کرده‌ایم که جدا از ظاهرمان رفتار می‌کنیم و با بروز یک مسئله، خود را نشان می‌دهیم و اوضاع بهم ریخته و طرز صحبتمان تغییر می‌کند و آن ارتکاز در کارهای‌مان دچار اختلال می‌شود، اینها همه مال آن حسابی است که در دل باز کرده‌ایم. 7ـ علت اینکه ما روی اشتباه خود می‌ایستیم و حاضر به اشتباه خود نیستیم آنست که غیر از حساب حق و واقعیت، برای خودمان حسابی بازکرده ایم و همه این حساب را دارند. 8ـ باید از پیغمبری تبعیت کرد که در دل حسابی باز نکرده باشد، با این ملاک دیگر از هر کسی نمی‌شود اطاعت کرد و ولی خدا کسی است که نباید در دل خود حسابی باز کرده باشد. 9ـ در جلسه‌ای فردی از اهل کرامت می‌گفت به همت مولا اگر چشمهایم را روی هم بگذارم تمام عالم را خواهم دید! در جواب او گفتم: به همت مولا من تمام دنیا و آخرت را خواهم دید. آن شخص همت مولا را به حساب خود گذاشته بود. ولی شخصی مثل سلمان همه کار می‌کرد ولی آن را به‌حساب مولا می‌گذاشت. 10ـ درکارهای شخصی، فرد نباید حسابی برای خود باز کند و آنچه که در دلش هست را باید بگوید. مرحوم علامه طهرانی در قضیه‌ای بین دو نفر از فرزندانشان در کارهای شخصی می‌گفتند نگویید تقصیر من نیست و به ‌حساب یکدیگر نگذارید. و در جریانی دیگر چون ایشان حسابی در دل خود باز نکرده بودند وقتی نقاری پیش آمده بود خودشان پیش قدم شدند و باعث دلجویی و خوشنودی شدند و بسیار هم موثر افتاد. 11 حسابی را که انسان در دلش باز کردی او را می‌کشاند به آنجا که بگوید اگر یکی بگویی ده تا می‌شنویی! 12ـ به شیخ حسن خرقانی گفتند کسی می‌گوید اگر تو قطره‌ای ما دریاییم و اگر تو گندمی ما خرواریم! ایشان گفتند: ما آن یک گندم یا همان یک قطره‌ هم نیستیم! زیرا او عبارت امام صادق را فهمیده بود. 13ـ اگر این فرهنگ امام صادق را در دنیا به عنوان تشیع معرفی کنیم چه به‌وجود خواهد آمد؟ همه چیز تغییر پیدا خواهد کرد. 14ـ قیام حضرت مهدی برای اعلام کلمه توحید در همه دنیا است و ظهور به‌ خاطر همین است و ما هم در همین راستا می‌خواهیم حرکت کنیم پس فرقش در چیست و کجاست؟ 16ـ ندای حضرت مهدی این است که همه مردم به سمت نور و توحید و فطرت و انسانیت و وحدت بیایند. اینجاست که اختلاف بین مکتب انبیاء و سایر مکاتب گرچه بوی مسیر الهی داشته باشد دیده می‌شود. 17ـ امام علیه السلام می‌فرماید وقتی با شخصی صحبت می‌کنی خودت را نبین، مکتب را ببین، خود را لحاظ نکن. برای دفاع از خود و کم نیاوردن نباید به هر دروغ و تهمتی متمسک شوی؛ زیرا این تثبیت انانیت است و مسیر عبودیت نیست و ابتعاد از پروردگار است.

کتاب صوتی روح مجرد

کتاب شریف « کتاب صوتی روح مجرد» اثر گرانسنگ حضرت علامه آیة‌الله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی می‌باشد که به عنوان یادنامۀ موحّد عظیم و عارف کبیر؛ مرحوم آیت‌الحق و العرفان حضرت حاج سید‌هاشم حداد قدّس‌الله‌سرّهما به رشتۀ تحریر درآمده است. این اثر در نوع خود بی‌نظیر است و اسرار و مبانی سلوکِ راه خدا را در قالب یادنامه و حالات توحیدی یک عارف بی‌بدیل منکشف ساخته و پرده از حقیقت توحید و معنای هُوهویّت برداشته و به دفاع از عرفان و مسیر عرفای بالله مبادرت نموده است.
اهمّ مطالب مندرج در این کتاب:
• شرح عشق و اشتیاقِ حضرت حاج سید هاشم حداد، تعبّد شدید به احکام شرعی؛ تحمّل وصف‌ناشدنی نسبت به امتحانات الهی؛ و حالات تجرّد و فنای ایشان
• حالات فنای حاج سیدهاشم حدّاد در ایّام عاشورا و توجّه ایشان به جنبۀ جمال‌الهی در کربلاء
• حضرت حاج سیدهاشم حداد، مَظهرِ «لا هو الا هو»
• ضرورت گام‌نهادن در طریق سیروسلوک‌الهی
• ضرورت «نیاز به استاد»، «مراقبه، ذکر، فکر و ریاضت‌های مشروع» و پاسخ به شبهاتِ مربوطه
• وصول به توحید بدون ولایت محال است
• تحقیقی جامع پیرامون شخصیت ابن عربی، و پاسخ به شبهات مربوطه
• تحقیقی از مصنف درباره سلوکِ مُدّعیان عرفان، در ادیان و مذاهب مختلف
• حقایقی عرفانی پیرامون حضرت امام رضا علیه‌السلام از زبان حاج سید هاشم حداد
• تحقیقی عقلی و نقلی از مصنّف، پیرامون وحدت وجود
• شناخت اسرار الهی و معانی عمیقِ ادعیۀ ائمه، بدون توحید محال است
• معنای نفرین‌های اهل‌بیت در ادعیه و زیارات در کلام حضرت حاج سید‌هاشم حداد
• کشف اسرار توحیدی در سفر حاج سید‌هاشم حداد به بیت‌الله‌الحرام

 

یادنامه عارف كامل مرحوم حاج سيد‌هاشم حداد (قدس سره). مطالبي از كتاب: منظور از معرفت و شهود و لقاء، فناء در ذات اوست. حاج سيد‌هاشم برتر از ادراك مردم بود، او از جزئيت عبور كرده و به كليّت پيوسته بود. حاجت‌هاي مردم غالبا امور مادي است و مي‌خواهند وصله‌اي به وصله‌هايشان اضافه كنند. مردم چرا مكاشفه مي‌خواهند؟ عالم سراسرش مكاشفه است. براي حركت به سوي خدا بايد به روايت”عنوان بصري”عمل كرد. در حوزه‌هاي علميه بايد درس عرفان عملي تدريس شود. عذاب‌هاي آسماني نتيجه ناسپاسي و بي‌حرمتي به حقايق دين است. عرفاي غير شيعه در طول تاريخ يا عارف نبودند يا تقيه مي‌كردند. درجامعه امروز ما امثال علامه طباطبائي و سيد جمال گلپايگاني ناشناخته‌اند چه رسد به شناخت حدادها

روح مجرد

کتاب شریف «روح مجرد» اثر گرانسنگ حضرت علامه آیة‌الله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی می‌باشد که به عنوان یادنامۀ موحّد عظیم و عارف کبیر؛ مرحوم آیت‌الحق و العرفان حضرت حاج سید‌هاشم حداد قدّس‌الله‌سرّهما به رشتۀ تحریر درآمده است. این اثر در نوع خود بی‌نظیر است و اسرار و مبانی سلوکِ راه خدا را در قالب یادنامه و حالات توحیدی یک عارف بی‌بدیل منکشف ساخته و پرده از حقیقت توحید و معنای هُوهویّت برداشته و به دفاع از عرفان و مسیر عرفای بالله مبادرت نموده است.
اهمّ مطالب مندرج در این کتاب:
• شرح عشق و اشتیاقِ حضرت حاج سید هاشم حداد، تعبّد شدید به احکام شرعی؛ تحمّل وصف‌ناشدنی نسبت به امتحانات الهی؛ و حالات تجرّد و فنای ایشان
• حالات فنای حاج سیدهاشم حدّاد در ایّام عاشورا و توجّه ایشان به جنبۀ جمال‌الهی در کربلاء
• حضرت حاج سیدهاشم حداد، مَظهرِ «لا هو الا هو»
• ضرورت گام‌نهادن در طریق سیروسلوک‌الهی
• ضرورت «نیاز به استاد»، «مراقبه، ذکر، فکر و ریاضت‌های مشروع» و پاسخ به شبهاتِ مربوطه
• وصول به توحید بدون ولایت محال است
• تحقیقی جامع پیرامون شخصیت ابن عربی، و پاسخ به شبهات مربوطه
• تحقیقی از مصنف درباره سلوکِ مُدّعیان عرفان، در ادیان و مذاهب مختلف
• حقایقی عرفانی پیرامون حضرت امام رضا علیه‌السلام از زبان حاج سید هاشم حداد
• تحقیقی عقلی و نقلی از مصنّف، پیرامون وحدت وجود
• شناخت اسرار الهی و معانی عمیقِ ادعیۀ ائمه، بدون توحید محال است
• معنای نفرین‌های اهل‌بیت در ادعیه و زیارات در کلام حضرت حاج سید‌هاشم حداد
• کشف اسرار توحیدی در سفر حاج سید‌هاشم حداد به بیت‌الله‌الحرام

  • اى نور مطلق! و اى روح مجرّد! اى حَدّاد! تو پیوسته دریائى بودى كه بر طالبان حقیقت و پویندگان سُبُل سلام، از سرشارى و فَیضان و مَلآن خود ریزش مى‌نمودى!
  •  امواج این دریاى ژرف و بى كرانه، توحید و معرفت بود؛ و موالید و فرآورده‌هاى آبهاى فراوان آن، حجّت و برهان، روشنائى و ایقان، كشف و شُهود، و بصیرت و إتقان (كه چون دریا موج میزد و با آن، نور و علم، روشنى و ایضاح، بینائى و عرفان نمودار مى‌شد و واقعیتش را بر جویندگان راه حقّ و سالكان سبیل فناء و اندكاك در ذات اقدس احدیت نشان میداد).
  •  حِلم و بردبارى، صبر و شكیبائى، تحمّل و استقامت، و تمكّن در شدائد و مصائب، در حكم دو كناره و دو ساحل این شطّ وسیع و دریاى عریض بود كه حافظ و نگهبان و پاسدار و مرزبان این دریاى موّاج و پر خروش و سرشار از علمت بود كه نمى‌گذاشت آبها بیرون بریزد، و كثرت علم طغیان كند، و زمام از دست برود، و گفتارى یا كلامى را ما فوق طاقت اهل عالم بر آنان تحمیل نماید.)

 

فقاهت در تشیع

  • موضوع کتاب و سبب تألیف آن

     

  • نوشتار پیش رو مطالبی است که در خاتمۀ کتاب اجتهاد و تقلید از مرحوم علاّمه آیة اللَه سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی ـ قدّس اللَه نفسه ـ به قلم این حقیر آمده است. و از آنجا که مسائل مطرح شده در آن مربوط به موضوع مرجعیّت و فتوا می‌باشد و حاوی نکاتی قابل تأمّل و تدبّر است، لذا بر آن شدیم که آن را به صورتی مستقل و مجزّا جهت استفاده طبع و نشر نماییم.
  •  

    مدح علاّمه طهرانی از تقوا و ضمیر روشن آیة اللَه شیخ حسین حلّی

     

  • ناگفته نماند که اصل کتاب، تقریرات مباحث اجتهاد و تقلید است که به تقریر مرحوم علاّمۀ والد، حسینی طهرانی از دروس مرحوم علاّمه حاج شیخ حسین حلّی ـ رضوان اللَه علیهما ـ در نجف اشرف می‌باشد.
  • مرحوم علاّمۀ حلّی که بارها از جانب علاّمۀ والد ـ قدّس سرّه ـ به علاّمۀ حلّی ثانی تعبیر می‌شدند، مردی بود فقیه و اصولی که تضلّع او در فقه و اصول از آثارش پیدا و نمایان است؛ مردی بود از هویٰ گذشته، با دلی صاف و ضمیری روشن و نفسی به دور از تکالب بر دنیا و هواهای دنیّ و اوصاف رذیله، که با استمداد از ره‌توشۀ متعالی آثار اهل بیت علیهم السّلام و مکارم اخلاق اولیاءِ باللَه، با همّتی والا در صدد تربیت و رشد مبلّغین دین حنیف و شریعت غرّاء برآمده بود، و با إعراض از دنیا و مناصب اعتباری و توهّمی دنیا، پشت پا زده بود به همۀ امیال وآرزوهایی که سایرین را دست‌خوش تبعات و لوازم نافرجام خویش ساخته بود و می‌سازد، و با وجود شایستگی حقیقی و لیاقت واقعی برای تصدّی منصب مرجعیّت، خود را از ورود در این ورطه بر کنار ساخته بود و به امور علمی و ارشاد فضلا و تربیت فقها اشتغال می‌ورزید.

اسرار ملکوت

مجموعۀ سه‌جلدی «اسرار ملکوت» شرحی نفیس ولی ناتمام از حدیث شریف عنوان بصری است که از رشحاتِ قلم حضرت آیة‌الله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّس‌الله‌سرّه می‌باشد. از آنجا که مطالعۀ حدیث عنوان بصری، مورد توصیه و تشویقِ اکید اولیای‌الهی بوده و شاگردان و ارادتمندان خویش را به تدبّر در مضامین گرانسنگِ این حدیث شریف دستور می‌فرمودند، مرحوم مصنّف به درخواستِ برخی سالکین راه خدا، در طیّ جلساتی متعدد به شرح و تفسیر این حدیث شریف، در سالیان متمادی مبادرت ورزیده و به صورتی بی‌نظیر پرده از حقایق سلوکِ راه حق برداشته و حقایق آسمانی را در قالب الفاظ زمینی به شیوایی برای طالبان مسیر حق و پویندگان راه عرفان منکشف ساخته‌اند.
این مجموعه، نسخۀ تحریر یافته توسط خود مؤلّف است که مستقلاً و مفصلاً به رشتۀ تحریر درآورده‌اند که با مجموعۀ «شرح حدیث عنوان بصری» که نسخۀ منقّحِ مجالس سخنرانیِ ایشان است متفاوت می‌باشد.

جلد اول از مجموعۀ «اسرار ملکوت» که شرحی نفیس ولی ناتمام از حدیث شریف عنوان بصری است از رشحاتِ قلم حضرت آیة‌الله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّس‌الله‌سرّه بوده است؛ که مقدمه‌ای بر شرح این حدیث شریف است و پیرامون «ضرورت کسب معارف یقینی و الهی، و حُرمتِ کتمان حقیقت» به رشتۀ تحریر درآمده است.
اهم مطالب این مجلد:
• حرمت کتمان حقیقت
• کتمان مناقب امیرالمؤمنین علیه‌السلام توسط بعضی از صحابه
• بی‌مهری حوزه نجف نسبت به حکما و عرفای الهی
• بطلان سکوت در مقابل ظلم، طبق موازین عقلی و نقلی
• لزوم بصیرت و خبره‌بودن در شناخت دین و تبلیغ آن
• معرفت‌نداشتن به فلسفه احکام، یکی از مصادیق عدم موفقیت در امر‌به‌معروف
• اختلاف نفوس در تلقّیِ تشیّع و اطاعت از امام معصوم
• اطاعت از امام معصوم علیه‌السلام باید در همه ابعاد انسانی باشد

رساله سیر و سلوک منسوب به بحر العلوم

در اين‌ رساله‌ ، علاوه‌ بر شرح‌ حال‌ مرحوم‌ علاّمة‌ بحرالعلوم‌ و صحّت‌ انتساب‌ اين‌ رساله‌ به ايشان ، ‌ حقيقت‌ و مقصد سلوك‌ إلي‌ اللَه‌ ، كيفيّت‌ و آثار سلوك‌ إلي‌ اللَه ، و طريق‌ ذكر علاّمه بحرالعلوم با شرحي ‌تفصيلي‌ از حضرت‌ آية‌ اللَه‌ علاّمه‌ قدّس‌ سرّه‌ بيان‌ گرديده‌ است‌ .مطالبي از كتاب: حقيقت سلوك قطع علاقه از غير خدا و توجه محض به اوست.هر كس چهل روز در هر فكر و عمل خود رضايت خدا را معيار قرار دهد به سرچشمه‌هاي حقيقت متصل مي‌شود. توجه كامل به خدا بدون پرهيز از دنيا دوستان ممكن نيست.

قسمتی از کتاب سیر و سلوک

و بعد، این حقیر فقیر در زمان اشتغال به تحصیل در حوزۀ مقدسۀ علمیّۀ (قم) برخورد به رساله‌اى خطّى نمودم که در عنوانش نوشته بود: «تحفة الملوک فی السّیر و السّلوک. منسوب إلى مولانا السیّد مهدى بحر العلوم» این نسخه متعلّق به مرحوم حجة الاسلام حاج شیخ عباس طهرانى بود. و چون براى من بسیار جالب بود از مشارٌ إلیه براى استنساخ به عنوان امانت گرفتم و در سنۀ ١٣٦٦ هجریّۀ قمریه براى خود از روى آن نسخه نوشتم. این نسخه بسیار مغلوط بود بطورى که در بعضى از مواضع اصلاً مُفهِم معنى نبود، لذا در صدد بودم که نسخۀ صحیحى بدست آورده و تصحیح کنم، تا چون براى تحصیل به نجف اشرف مشرّف شدم یک نسخه از آن را نزد حضرت حجّة الاسلام آیة اللَه حاج شیخ عباس هاتف قوچانى دامت برکاته یافتم و از ایشان به عنوان امانت‌

رساله لب اللباب

علامه آیت‌الله حاج سید محمد‌حسین حسینی طهرانی قدّس سرّه «رساله لب اللباب» را که اولین دوره از درسهای اخلاقی و عرفانیِ علامه طباطبائی ـ قدّس سرّه ـ است به همراه تنقیحات و اضافاتی، به رشتۀ تحریر و تقریر درآورده‌اند.
این کتابِ نفیس به تصدیق اهل نظر دارای بیانی شیوا و جامعیتی در بیان مراتبِ نفس و ایمان، کیفیت سیروسلوک، و لزوم استمداد از تربیت استاد کامل می‌باشد که به سه زبان فارسی، انگلیسی و فرانسوی ترجمه شده و در برخی از دانشگاه‌های معروف و معتبر دنیا به عنوان منبع تدریس رواج یافته است.
اهم مطالب مندرج:

• مقام و منزلت انسان در عالم امكان
• لزوم حرکت انسان به سمت خدا با تمام شراشر وجود
• ضرورت حركت در مسير عرفان و توحيد و فراگیری علوم باطنی
• فرق مكتب توحيد با ساير مكاتب؛ و علل معارضه با آن
• سیر و سلوک در اصطلاح عرفا
• آثار مراقبه در وجود سالک و مراحل آن
• لزوم التزام سالک به امور شرعی
• راه شناخت استاد کامل و لزوم استمداد از او
• شرح تفصيلى عوالم دوازدهگانۀ مقدّم بر عالم خلوص
• شرح تفصیلی طریق و کیفیت سیر و سلوک

• نفس سلوک و فناء در ذات احديّت، تنها هدف سالک
• طریقۀ احراق تنها راه وصول به حقیقت
• نفی خواطر یکی از مهمّات وصول به مقصد

و مطالب نفیس دیگری كه اطّلاع بر آنها مسير حركت سالك را روشن‏تر، استقامت او را بيشتر، عزم و اراده او را راسخ‏تر و وى را در مقابله با وسوسۀ خنّاسان محفوظ و مصون خواهد داشت.

محاضرات العلامة الطهراني

شرع العلامة الطهراني قدس سره في هذه المحاضرة بتفسير آية النور (الله نور السموات و الأرض) ، وبدأ بذكر التفسير الظاهري الذي تتبناه الوهابية ويميل إليه الأخباريون، و بيّن الإشكالات الواردة عليه، ثم تعرّض إلى التفسير المجازي لهذه الآية و نظائرها ، وبيّن الإشكالات الواردة عليه.
وبعد أن تبيّن بطلان هذين المنهجين، طرح قدس سرّه نظرية وضع الألفاظ للمعاني العامة الكلية، و جعلها أساساً للفهم الصحيح لهذه الآية الكريمة ونظائرها.

محاضرة تعالج مظاهر ابتعدت المجتمعات الإسلاميّة فيها عن التأسّي بالنبي صلّى الله عليه وآله كحلق اللحية واختيار أنماط الألبسة الغربيّة و الأسماء ذات الطابع الغربي أو القومي وهجران القرآن الكريم عند الفتن. وهي تسلّط الضوء على جوانب من سننه وسيرته وأهدافه من جهاده وزواجه وكيفيّة علاقته مع زوجاته وصبره على أذى بعضهنّ، وعلى علاقته بابنته الزهراء عليها السلام ومكانتها لديه وبعض ما جرى عليها من مصائب حسداً على ذلك. وقد ألقاها العلاّمة آية الله الحاج السيّد محمد الحسين الحسينيّ الطهراني فی أجواء وفاة الرسول الأعظم صلّى الله عليه وآله عام 1397هـ . فحيث كان ّهذا الرسول مظهر الحقّ تعالى في حركاته وسكناته، كان حريّاً بالمؤمن الكادح إلى ربّه أن يتأسّى به ويقتدي بسيرته من غير مزج بينها وبين سيرة غيره. وحبّنا لله وللرسول هو الذي يقتضي منّا ذلك، الأمر الذي يجعل روحيّة النبيّ تنطبع في نفوسنا ويحوّلنا إلى مرايا تعكس حقيقته. وقد كان أمير المؤمنين عليه السلام نموذجاً للاقتداء الدقيق والتامّ وبذلك بلغ ما بلغ، ويحطّ من قدره من اعتبره أعلى شأناً من النبيّ… ولطالما صدع هذا الأمير بالناس في ضرورة التأسّي بالأنبياء العظام عليهم السلام وخصوصاً نبي الإسلام مستعرضاً محطّات من مواقفهم وسلوكهم ومنها الخطبة التي يشير إليها المرحوم العلامة في محاضرته هذه ويقف متأملاً عند بعض فقراتها. وفی المحاضرة قصص وفوائد تستوقف الناظر كضرورة مراقبة مدى تأسّي النفس بالرسول وقصّة عدالة زوجة العلامة الحلّي وإلقاؤها الكتاب في الماء، أثر الاسم على شخصيّة المولود وكشفه عن الانتماء الثقافي، قصّة العالم الذي يسمّي ابنه بأسماء غربية وبيان العلّة في ذلك، ضرورة حفظ عزّة وكرامة طلاّب العلوم الدينيّة في كيفيّة تقديم الرواتب والهدايا، نظر الرجل إلى المرأة وآثاره، زواج النبيّ لم يكن بدافع تلبية الغريزة.. جهاد النبيّ لم يكن بغرض القتل والتوسّع، مواقف عداء حفصة وعائشة من النبيّ وأهل بيته عليهم السلام، قصّة تسبيح الزهراء عليها السلام، قصّة شراء الزهراء لبعض الحليّ وردّها إرضاء للرسول ، قصّة موقف النبيّ من رسل ملك الفرس حليقي اللحية…

محاضرات العلامة الطهراني

كتب العلامة الطهراني

أصل‌ هذه‌ الابحاث‌ دورة‌ تفسيريّة‌ جرى فيها المذاكرة‌ والتحرير من‌ الآية‌ المباركة‌ {اللَهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ} إلى {وَاللَهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ} .
وقد جري البحث‌ والمذاكرة‌ في هذه‌ الأبحاث‌ عن‌ مسألة‌ التوحيد الذاتي والأسمائي والأفعاليّ للذات‌ المقدّسة‌ للحقّ تعالى، وعن‌ كيفيّة‌ نشوء عالم‌ الخلقة‌، وربط‌ الحادث‌ بالقديم‌، ونزول‌ نور الوجود في مظاهر الإمكان‌، وحقيقة‌ الولاية‌ وربط‌ الموجودات‌ بذات‌ الباري تعالى، وعن‌ لقاء الله‌ والوصول‌ إلي ذاته‌ المقدّسة‌ بفناء الوجود المجازي المُعار واندكاكه‌ في الوجود الحقيقيّ المطلق‌ الأصيل‌.