صفیران نور

اساتید حضرت آیت اللَه ملّاحسینقلی همدانی :

• عارف کامل حضرت آیت اللَه حاج سید علی شوشتری قدس سرّه
• خاتم الفقهاء و المجتهدین شیخ مرتضی انصاری رضوان اللَه علیه
• حاج ملّاهادی سبزواری رضوان اللَه علیه

برخی از شاگردان آیت اللَه ملّاحسینقلی همدانی:

• عارف کامل مرحوم آیت اللَه سيد احمد كربلايى قدس سرّه
• عارف کامل حضرت آیت اللَه شيخ محمّد بهارى قدس سرّه
• عارف کامل حضرت آیت اللَه میرزا جواد آقا ملکی تبریزی قدس سرّه
• عارف کامل حضرت آیت اللَه سيد محمّد سعيد حبّوبى قدس سرّه

عارف و فقیه بی نظیر

1. علامه طباطبایی رضوان اللَه علیه:

«مرحوم آخوند در رشته توحيد حقّ تبارك و تعالى بى نظير بوده‏ اند.

مرحوم آخوند ملّاحسينقلى همدانى انصافاً خيلى واقعيّت عجيبى داشتند، و در حدود سيصد نفر شاگرد تربيت كردند.» (مهرتابان، ص322)

2. شیخ آقا بزرگ طهرانی رضوان اللَه علیه :

«ایشان [آیت‌اللَه ملاحسین‌قلی همدانی] در خصوصِ این علم (یعنی علم اخلاق و عرفان) دارای جایگاه بالایی است که قدر و منزلتش به وصف نیاید. و روزگار درازی سپری شده و در طول این مدت کسی هم‌پایۀ او در علم اخلاق و تهذیبِ نفوس یافت نشده است. و [به‌تحقیق] این فن [اخلاق و عرفان] به‌وسیلۀ او ختم شده است زیرا کسی شایستگی این را ندارد که به همان مرتبۀ ایشان [در مقامات و جایگاه معنوی] برسد، به‌گونه‌ای که نظیر او شمرده شود.» (نقبآء البشر، ج2، ص 674 تا ص 678.)

3.علامه طهرانی رضوان اللَه علیه :

«علاّمۀ طهرانی هرگاه اسمی از مرحوم آخوند ملاّ حسینقلی به میان می‌آمد، رنگ چهره‌شان دگرگون می‌شد، و از او به تعابیری استثنائی یاد می‌نمودند، و او را بر سایر بزرگان اهل معرفت تفضیل می‌دادند و می فرمودند:

تمام ما ريزه ‏خوار سفره آخوند ملّاحسين‏قلى هستيم. او يك درياى بى ‏پايان بود.» (حریم قدس، ص 99؛ عنوان بصری، ج2، ص311.)

سیره اخلاقی آیت اللَه ملّاحسینقلی همدانی

ایثار و گذشت

1. در يك سفر زيارتى كه مرحوم آخوند با اصحابشان پياده به كربلا مشرّف مى ‏شدند، در راه عرب‏هاى بيابانى ايشان را لخت مى ‏كنند و هر چه دارند مى ‏ربايند.

سپس كه ايشان را مى‏ شناسند، به حضورشان مى ‏آيند و هر چه ربوده بودند تقديم مى‏ كنند و معذرت مي خواهند. مرحوم آخوند فقط كتابهاى وقفى را كه ربوده بودند پس مي گيرد و بقيّه كتب و اموال را نمى ‏گيرد و مي فرمايد: به مجرّد سرقت، من ايشان را بِحِلّ كردم، چون راضى نشدم بواسطه من خداوند كسى را در آتش دوزخ بسوزاند. (روح مجرد، ص553)

 

آیت اللَه ملّاحسینقلی همدانی

اساتید حضرت آیت‌اللَه سید احمد کربلائی

• عارف کامل مرحوم آیت‌اللَه العظمی حاج ملاحسینقلی همدانی قدّس اللَه سرّه
• ميرزا محمّد حسن شيرازى (معروف به ميرزاى بزرگ شیرازی) رحمة اللَه علیه
• ميرزا حبيب اللَه رشتى رحمة اللَه علیه
• آخوند خراسانى رحمة اللَه علیه

 شاگردان آیت‌اللَه حاج سید احمد کربلائی

•  عارف کامل مرحوم حضرت علامه آیت اللَه العظمی حاج سید علی قاضی قدّس اللَه سرّه
•  مرحوم آیت اللَه سید جمال الدین گلپایگانی رحمة اللَه علیه
•  مرحوم سیدمحمد کاظم عصار رحمة اللَه علیه

زندگی‌نامه مرحوم آیت‌اللَه حاج سید احمد کربلائی

مرحوم آية اللَه العظمی حاج سيّد احمد طهرانى كربلائى‏ از بزرگترین فقهاء و از مبرّزين عرفاء و حكماى شیعه در حدود سال 1282 هجری قمری در شهر کربلا دیده به جهان گشود.

تحصیلات ابتدایی را در کربلای معلّی گذراند و سپس به سامراء و نجف رفته و فقه و اصول را از محضر مجتهدان بزرگى چون: ميرزا محمّد حسن شيرازى (معروف به ميرزاى بزرگ شیرازی)، علّامه بزرگوار ميرزا حسين خليلى طهرانى، ميرزا حبيب اللَه رشتى و آخوند خراسانى بهره برد و در اين علوم تبحّرى تمام و كمال يافت.

آن بزرگوار در اين دو رشته فقه و اصول فقه سرآمد روزگار شد؛ به‏ گونه‏ اى كه مرحوم علّامه محقّق، آية اللَه شيخ محمّد حسين اصفهانى ـ رحمة اللَه عليه ـ درباره او فرمود:” من احدى را مانند آقا سيد احمد حائرى در فقه نديدم.” (توحید علمی و عینی، ص19. آیت الحق، ج1، ص281)

جایگاه علمی و معنوی حضرت آیت‌اللَه سید احمد کربلائی

ایشان از أعاظم فقهاء شيعه إماميّه و از أساطين حكمت و عرفان الهى بوده است. امّا در حكمت و عرفان همين بس كه پس از رحلت مرحوم عارف بى بديل و حكيم مربّى، و مدرّس وحيد، و فقيه عاليقدر: حضرت آية اللَه العظمى آخوند مولى حسين‏قلى همدانى رضوان اللَه عليه، در نجف اشرف، با عديل و هم رديف خود: مرحوم حاج شيخ محمّد بهارىّ، در ميان سيصد تن از شاگردان آن مرحوم، از مبرّزترين شاگردان، و از أساتيد وحيد اين فنّ بوده‏اند؛ و پس از مهاجرت آية اللَه بهارىّ به همدان‏، يگانه عالم أخلاق و مربّى نفوس و راهنماى طالبان حقيقت در طىّ راه مقصود، و ورود در سُبُل سلام‏ و ارائه طريق لِقاى حضرت أحديّت، و سير در معارج و مدارج كمال نفس انسانى، و ايصال به كعبه مقصود، و حرم معبود بوده است.

شرح فضائل ایشان از وصف خارج است؛ چه در ميان علماى نجف اشرف و خواصّى كه با وى رفت و آمد داشته‏ اند؛ اين مطلب معلوم و از مسلّميات اهل فنّ به شمار مى‏ آيد. (توحید علمی و عینی، ص17)

ایشان در فقاهت و تفوّق علمى در حدّى بود كه ميرزاى شيرازى كوچك، مرجعيت او را پس از خود امضاء و تقرير نموده بود و مردم را به او احاله مى ‏داد. در مجلس درس او بزرگان حوزه نجف و فحول اعاظم و اكابر حوزه شركت مى ‏نمودند و گويند: هيچ فقيه و عالمى را قدرت مقابله و بحث علمى و مناظره با او نبود، و در خطابه و كيفيت اقامه حجّت و دليل از نوابغ علم و منطق شمرده مى‏ شد، به طورى كه همگى به اعتلاء و تفوّق علمى او اذعان و اعتراف داشتند.

و اما در عرفان و سير مراتب سلوك و تزكيه نفس در ميان سيصد تن از شاگردان مرحوم آخوند ملّاحسينقلى همدانى ـ رضوان اللَه عليه ـ مشارٌ بالبنان بود و از شاخص ترین آنها به شمار می آمد.(مهرتابناک، ص32)

حاج سید احمد طهرانی کربلائی

اساتید حضرت آیت اللَه ملّاحسینقلی همدانی :

• عارف کامل حضرت آیت اللَه حاج سید علی شوشتری قدس سرّه
• خاتم الفقهاء و المجتهدین شیخ مرتضی انصاری رضوان اللَه علیه
• حاج ملّاهادی سبزواری رضوان اللَه علیه

برخی از شاگردان آیت اللَه ملّاحسینقلی همدانی:

• عارف کامل مرحوم آیت اللَه سيد احمد كربلايى قدس سرّه
• عارف کامل حضرت آیت اللَه شيخ محمّد بهارى قدس سرّه
• عارف کامل حضرت آیت اللَه میرزا جواد آقا ملکی تبریزی قدس سرّه
• عارف کامل حضرت آیت اللَه سيد محمّد سعيد حبّوبى قدس سرّه

عارف و فقیه بی نظیر

1. علامه طباطبایی رضوان اللَه علیه:

«مرحوم آخوند در رشته توحيد حقّ تبارك و تعالى بى نظير بوده‏ اند.

مرحوم آخوند ملّاحسينقلى همدانى انصافاً خيلى واقعيّت عجيبى داشتند، و در حدود سيصد نفر شاگرد تربيت كردند.» (مهرتابان، ص322)

2. شیخ آقا بزرگ طهرانی رضوان اللَه علیه :

«ایشان [آیت‌اللَه ملاحسین‌قلی همدانی] در خصوصِ این علم (یعنی علم اخلاق و عرفان) دارای جایگاه بالایی است که قدر و منزلتش به وصف نیاید. و روزگار درازی سپری شده و در طول این مدت کسی هم‌پایۀ او در علم اخلاق و تهذیبِ نفوس یافت نشده است. و [به‌تحقیق] این فن [اخلاق و عرفان] به‌وسیلۀ او ختم شده است زیرا کسی شایستگی این را ندارد که به همان مرتبۀ ایشان [در مقامات و جایگاه معنوی] برسد، به‌گونه‌ای که نظیر او شمرده شود.» (نقبآء البشر، ج2، ص 674 تا ص 678.)

3.علامه طهرانی رضوان اللَه علیه :

«علاّمۀ طهرانی هرگاه اسمی از مرحوم آخوند ملاّ حسینقلی به میان می‌آمد، رنگ چهره‌شان دگرگون می‌شد، و از او به تعابیری استثنائی یاد می‌نمودند، و او را بر سایر بزرگان اهل معرفت تفضیل می‌دادند و می فرمودند:

تمام ما ريزه ‏خوار سفره آخوند ملّاحسين‏قلى هستيم. او يك درياى بى ‏پايان بود.» (حریم قدس، ص 99؛ عنوان بصری، ج2، ص311.)

سیره اخلاقی آیت اللَه ملّاحسینقلی همدانی

ایثار و گذشت

1. در يك سفر زيارتى كه مرحوم آخوند با اصحابشان پياده به كربلا مشرّف مى ‏شدند، در راه عرب‏هاى بيابانى ايشان را لخت مى ‏كنند و هر چه دارند مى ‏ربايند.

سپس كه ايشان را مى‏ شناسند، به حضورشان مى ‏آيند و هر چه ربوده بودند تقديم مى‏ كنند و معذرت مي خواهند. مرحوم آخوند فقط كتابهاى وقفى را كه ربوده بودند پس مي گيرد و بقيّه كتب و اموال را نمى ‏گيرد و مي فرمايد: به مجرّد سرقت، من ايشان را بِحِلّ كردم، چون راضى نشدم بواسطه من خداوند كسى را در آتش دوزخ بسوزاند. (روح مجرد، ص553)

هدایت و دستگیری

2. مرحوم والد (علامه طهرانی) مى ‏فرمودند:

«روزى مرحوم آخوند ملّاحسينقلى همدانى در خيابان مى‏ گذشت، چشمش به عدّه‏ اى از جوانان افتاد كه دور هم جمع شده ‏اند و به لهو و لعب و نواختن‏ موسيقى و آلات طرب مشغولند. مرحوم آخوند به ميان آنها رفت و فرمود: «آيا مرا به جمعتان راه مى ‏دهيد؟» آنها استقبال كردند و گفتند: بفرماييد، ولى اوضاع و احوال ما اين‏چنين است و با حال شما مناسبتى ندارد. مرحوم آخوند فرمود: «اشكالى ندارد، همه با هم هستيم و با هم شعر مى ‏خوانيم.»
آنها گفتند: پس اگر اين‏طور است شما شعر بخوان و ما آهنگ و ساز آن را اجرا مى ‏كنيم.
مرحوم آخوند فرمودند: «بسيار خوب» و شروع كردند به خواندن اشعار امام هادى عليه ‏السّلام در مجلس متوكّل عبّاسى وقتى كه حضرت را به مجلس شرب خمر خويش وارد كرد و از حضرت تقاضا كرد از جام شراب بنوشند، حضرت فرمودند: «تا كنون گوشت و پوستم از شراب رشد نكرده است و اجداد من نيز لب به خمر نزده‏ اند، مرا معذور بدار.»
متوكّل گفت: حال كه از جام شراب ما نمى‏ آشاميد، پس شعرى براى ما بخوانيد كه مجلس ما را گرم كند و نشاط بخشد. و ما هم به مى‏ خوارگى و شرب خمر ادامه مى ‏دهيم.

حضرت آیت الله ملاحسینقلی همدانی قدس الله سره

beroozkhodro

منبع www.khabaronline.ir

جلد اول از مجموعۀ ارزشمندِ «آموزه‌های معرفت» حاصل مجالس حضرت آیت‌اللَه حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّس‌اللَه‌سرّه در «شرح دعای ابوحمزۀ ثمالی» است که طیّ سالیان متمادی، در شبهای ماه رمضان برای رفقا و شاگردان سلوکی و رهپویانِ مکتب عرفان و توحید ایراد فرموده‌اند که همراه با ویرایش به زیور طبع آراسته شده است.
از آنجا که خود مرحوم مؤلّف بارها این دعای شریف را با نام «آیین‌نامه سلوک» یاد کرده‌اند، از اینرو در شرح این دعا، به طرح مباحث دقیق عرفان عملی پرداخته و سرمایۀ عظیمی برای مشتاقان لقای محبوب و دلدادگان حریم معبود به‌جای گذاشته‌اند، که به تصدیق اهل معرفت، در نوع خود بی‌نظیر و بی‌بدیل است.
جلد اول مربوط به شرح این دعای شریف در طی سالهای 1414 تا 1416 هجری‌قمری می‌باشد.
اهم مطالب مندرج در این مجلّد:
• اهمیت ادب در سلوک‌الی‌اللَه
• تأکید اولیای‌الهی نسبت به سکوت و تفکر در ذات خویش
• جایگاه عقل و حجّیّت آن، در مواجهه با دستورات اولیای‌الهی
• اهمیّت فهم و ادراک ظرافت‌های سلوکی
• لزوم آمادگی سالک برای امتحانات و ابتلائات
• نزدیکی به پروردگار بر اساس میزان اعتراف انسان به فقر و نیاز خویش
• خلوص و حال فقر، عمود خیمۀ سالک
• لزوم خالی‌بودن ذهن و صفای ضمیر جهت حضور نزد اولیای‌الهی
• اولیای‌الهی مجرای نزول مشیّت پروردگار
• آینۀ وجود اولیای‌الهی، نشان‌دهندۀ باطن انسان‌ها
• حالت پدرانۀ اولیای‌الهی نسبت به جمیع انسان‌ها
• دلیل وحشت افراد از شنیدن کلمات توحیدی اولیای‌الهی
• کیفیت دعای بنده و اجابت پروردگار
• نحوۀ تربیت باطنی ولیّ‌خدا برای ایجاد استعداد تجلیات خداوند در انسان
• حضرت حدّاد: «لطف اولیای‌الهی در ستاندن است نه دادن!

مجموعه کتاب آموزه های معرفت

اخبار خودرو بروزخودرو

منبع www.khodrobank.com

«همانا مطلب اين است كه اولياء الهى و عارفان به پروردگار، اگر سكوت كنند همواره در ذكر و ياد خدا هستند؛ و اگر توجّه به چيزى نمايند در آن عبرت و معنا نهفته است؛ و اگر به سخن درآيند، حكمت و ميزان از كلماتشان می‌تراود؛ و اگر حركت كنند از قدوم آنان خير و بركت در ميان مردم جارى می‌گردد.»

(الكافى، ج 2، ص 237)

ولادت و ارتحال ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى قدّس اللَه سرّه

ولادت: 1247 هـ.ق تبریز

ارتحال: 11ذی الحجه 1343 هـ.ق، قم قبرستان شیخان

استاد عرفانِ ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى

• آخوند ملا حسينقلي درجزینی همداني رضوان اللَه علیه

اساتید علمی میرزا جواد آقا ملکی

• مرحوم آقا رضا همدانی
• مرحوم میرزا حسین نوری
• مرحوم ملا محمد کاظم (آخوند خراسانی)

حضرت آیت الله حاج ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى

مقام علمی

در «نقباء البشر» ج 1، ص 329 و ص 330 تحت شماره 673 آورده است كه: آقا شيخ ميرزا جواد آغا مَلَكى تبريزى فرزند شفيع ملكى بوده است. او عالمى است فقيه، و اخلاقى فاضل و با ورع و موثّق. او در نجف اشرف حضور بزرگان از اساتيد درس خوانده است، و مراتب سلوك را از اخلاقى شهير مولى حسينقلى همدانى فرا گرفته است. و نفس خود را نزد وى تكميل نموده، و در فقه و اصول نزد علامه آقا شيخ آغا رضا همدانى و غيره از علماء تتلمذ نموده است در سنه 1320 به ايران مراجعت كرد، و در دار الايمان قم توطّن نمود، و به وظائف شرع و ترويج دين و تربيت مؤمنين همّت گماشت تا در روز عيد قربان سنه 1343 رحلت كرد. كتابهائى از خود باقى گذارده از جمله أسرار الصلاة و از جمله «سير و سلوك» است. انتهى ملخصاً. (توحید علمی و عینی، ص31)

تمجيد و تحسين از رسالۀ لقاء اللَه‏

علامه آیت اللَه حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی رضوان اللَه علیه

بالجمله، راجع به لقاء اللَه و امكان و وقوع معرفت خداوندى گرچه بسيار گفته‌‏اند و نوشته‌‏اند، و حقّاً دُرهاى مكنونه را سفته، و گوشوار طالبان و پويندگان راه نموده‌‏اند؛ امّا حقير تا به حال از جهت اتقان مطلب و ايجاز، و شواهد روائيّه و شهوديّه، و سوار كردن مطالب عرفانيّه لقائيّه را بر اساس برهان و استحكام دليل، همچون رسالۀ لقاء اللَه مرحوم آية الحقّ و سند العرفان، فقيه ارجمند و آيت ربّانىّ حاج ميرزا جواد آقا مَلكى تبريزى ـ أعلى اللَه تعالى مقامَه القدسىّ و رَزقَنا من بركاتِه و رحماتِه بجودِه و منِّه ـ زيارت ننموده‏‌ام. (الله شناسی، ج2، ص38)

نسخ رساله لقاء اللَه‏

مطالبى را كه از رساله لقاء اللَه آية الحقّ و سند العرفان مرحوم آية اللَه حاج ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى ـ أعلى اللَهُ درجاتِه السّامية ـ حقير در اینجا [اللَه شناسی ج 2، ص90] آوردم، طبق نسخه خطّى خود حقير است كه در ايّام طلبگى در بلده طيّبه قم در سنه 1368 هجريّه قمريّه يعنى تا الآن كه سنه 1415 می‌باشد، چهل و هفت سال می‌‏گذرد، استنساخ نموده‏‌ام و حقّاً چه اين مطالب و چه بقيّه مطالب رساله كه اثر نفس گرم و آه آتشين و اصالت نيّت آن فقيد می‌‏باشد؛ فوق‌‏العاده مؤثّر و محرّك، و مطالعه و تأمّل در محتويات آن براى سالكين سبيل خدا ضرورى است.

اين حقير در هنگام اقامت در نجف اشرف براى تحصيل نيز آن را مطالعه می‌‏نمودم و از بحر بی‌‏كران آن بهره‏‌مند می‌‏شدم.

بارى اين رساله در اوّلين مرتبه توسّط آقاى حاج ميرزا خليل كمره‌‏اى طبع شد، و در آن تحريفات و اضافاتى صورت گرفت. سپس از روى آن نسخه مطبوعه عكس‏بردارى شده و با حذف بعضى از ضمائم، باز با تحريفات واقع در متن به طبع رسيد؛ و آقا سيّد أحمد فهرى آن را به ضميمه مقاله‌‏اى از آية اللَه خمينى (قدّه) در جمله منشورات نهضت زنان مسلمان منتشر كرد. و تحريفات و تصحيفات اين طبع از حيطه بيان بيرون است.در سنة 1405 هجريّه قمريّه انتشارات هجرت اقدام به طبع آن نمود كه گرچه آن نسبةً پاكيزه‌‏تر است و ليكن مع‌‏ذلك خالى از تحريف نيست و اين به سبب نسخه‏‌هاى مطبوعه‌‏اى بوده است كه در طبع آن دخالت داشته است.

اميدوارم خداوند مرا يا شخصى ديگر را توفيق دهد تا به طبع آن از روى نسخه اصليّه بدون يك جمله كم و يا زياد اقدام نمايد. و اللَه المستعانُ. (اللَه شناسی ج 2، ص90)

استشهاد بر فقرات آيات و ادعيه، بر لقاى خداوند

1. آیات و روایاتی که دلالت بر لقاء اللَه دارند
2. معنای لقاء اللَه و بررسی دیدگاههای مختلف

• جهت اطلاع بیشتر رجوع شود به کتاب اللَه شناسی، ج2، ص39

مجموعه کتاب عنوان بصری حاصل مجالس حضرت آیت‌الله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّس‌الله‌سرّه در «شرح حدیث عنوان بصری» می‌باشد که طی سالیانی متمادی برای رفقا و شاگردان سلوکی و پویندگان مکتبِ عرفان و توحید ایراد فرموده‌اند، که همراه با ویرایش به زیور طبع آراسته شده است.
از آنجا که عمل به مضامینِ متعالی «حدیث عنوان بصری» مورد توصیۀ بزرگان اهل معرفت، از جمله حضرت آیت‌الله حاج سید‌علی قاضی قدّس‌الله‌سرّه بوده‌ است، مرحوم مؤلّف مبادرت به شرحی مبسوط بر این حدیث شریف نمود. تبیین مبانی عمیق تربیتی و ظرائف دقیق سلوکی در قالبِ بیانی روان و شیوا، همراه با ذکر مصادیق، حکایات و امثلۀ متفاوت از شاخصه‌های این کتاب شریف بوده که در نوع خود بی‌نظیر و بی‌بدیل است. این موسوعه در کنار مجموعه «آموزه‌های معرفت» در «شرح دعای ابوحمزه ثمالی» سرمایه‌ای غنی از دقایق سلوکی برای سالکان طریق حق و مشتاقان لقاء الله می‌باشد، که شاید بتوان آن را با وصف «مَن لایَحْضَرُه الکامل» یاد کرد.
لازم به ذکر است که شرح مبسوط ولی ناتمامِ این حدیث شریف، تحت عنوان «اسرار ملکوت» به قلم مرحوم‌ مؤلّف در قالب سه مجلّد، منتشر شده است که متأسفانه عمر شریف و پربرکت ایشان سرآمد و سرمست از بادۀ طهورِ لم‌یزلی و رحیق مختومِ ولایتِ مرتضوی، ندای حقّ را لبّیک گفته و به دیدار محبوب شتافت، و طالبان حق و حقیقت و پویندگان سُبُلِ سلام را در عطش فَیَضانِ علم و معرفتش باقی گذاشت.
و السّلامُ‏ عليه‏ يوم‏ وُلِدَ و يومَ ماتَ و يوم يبعَثُ حيًّا

جلد اول از مجموعۀ ارزشمند «مبانی اخلاق در آیات و روایات» متن پیاده شدۀ سخنرانی‌های حضرت علامه آیة‌اللَه حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّس‌اللَه‌سرّه، پیرامون «مبانی و دقایق اخلاقی» می‌باشد که در مسجد قائم و چه‌بسا منازل دوستان ایراد فرموده‌اند که در ضمن تفسیر آیات کریمه و روایات شریفه و برخی ادعیۀ مأثوره، با بیانی شیوا و روان، به تحلیل و تفسیر پاره‌ای از رموزِ برخی اخلاق حسنه و سیّئه پرداخته‌ و مشتاقان لقای پروردگار و عاشقان حریم معبود را بر سفرۀ معارف ناب قرآن و اهل‌بیت علیهم‌ا‌لسلام فراخوانده و راه را برای وصول به آن حریم هموار ساخته است.
مهم‌ترین مباحث مندرج در این مجلّد:
• نحوۀ تخاطب بنده با پروردگار در نماز
• بصیرت انسان عالِم نسبت به جاهل
• عدم ادراک حقیقت هستی به‌وسیلۀ علوم ظاهری و مادّی
• تأسّی به رسول‌خدا به عنوان اسوۀ حسنه
• حدّ کمال هر امّتی به‌اندازۀ حدّ کمال پیغمبر آن امّت
• نحوۀ عطوفت فرزندان نسبت به والدین از روی خضوع و خشوع
• اهمیّت صلۀ رحم و دستورات اسلام نسبت به آن
• جامعیت اسلام در جمع بین حکم عفو و قصاص
• فلسفۀ دعا و شرایط استجابت
• تغییر مقدّرات انسان به‌واسطۀ دعا
• کیفیت نزول مقدّرات در شبهای قدر
• اطلاع ائمۀ اطهار و اولیای‌الهی از تقدیر الهی
• حرمت اعانت بر گناه و اعانت بر ظلم
• دیدگاه علامه طهرانی نسبت به برگزاری مجالس و محافل
• توضیح توصیه‌های اخلاقی در برخی سُوَر قرآن همچون: سورۀ حجرات، سورۀ اسراء و سورۀ تحریم

مجموعه کتاب مبانی اخلاق در آیات و روایات علامه طهرانی